پژوهشگران عقیده دارند که دلیل اصلی افزایش قابل‌توجه شمار کسانی که فکر می‌کنند زمین تخت است، چیزی جزء، وب‌سایت بارگذاری و تماشای ویدئو گوگل، یوتیوب نیست. سوءظن پژوهشگران زمانی به یقین بدل شد که در کنفرانس سالانه زمین‌تخت‌گرایان در شهر رالی ایالت کارولینای شمالی در سال ۲۰۱۷ و پس از آن در دنور، کلرادو در سال ۲۰۱۸ شرکت کردند.

پژوهشگران در خلال این کنفرانس‌ها، مصاحبه‌هایی با ۳۰ نفر از شرکت‌کنندگان انجام دادند؛ اکثر این افراد، داستان مشترکی در مورد نحوه‌ی اعتقاد پیدا کردن به تخت بودن زمین تعریف کردند. درواقع، از ۳۰ نفری که با آن‌ها مصاحبه شد، به‌جز یک نفر، همگی گفتند که تا ۲ سال قبل فکر نمی‌کردند زمین تخت باشد؛ اما پس از تماشای ویدئوهایی در یوتیوب که نظریه‌های توطئه را ترویج می‌دادند، نظرشان تغییر کرده است.

 اشلی لندروم، نویسنده اصلی این پژوهش از دانشگاه فناوری تگزاس گفت:

جالب اینکه تنها کسی که نگفت با تماشای ویدئو از یوتیوب عقیده‌اش عوض شده، شخصی بود که به‌همراه دختر و دامادش در کنفرانس حضور داشت؛ اما او هم گفت که آن‌ها پس از تماشای ویدئو به او در موردش گفته‌اند.

مصاحبه‌ها نشان داد که اکثر مصاحبه‌شوندگان، ویدئوهایی در مورد دیگر تئوری‌های توطئه تماشا کرده‌اند که زوایای دیگری از وقایعی مانند ۱۱ سپتامبر، تیراندازی دبستان سندی هوک یا ساختگی بودن فرود روی ماه را نشان می‌داد و پس از آن، یوتیوب به‌صورت پیش‌فرض برای ویدئوهای بعدی، محتواهای زمین‌تخت‌گرایی را نشان داده است. برخی گفتند که ویدئوها را فقط برای این تماشا کرده‌اند که نادرستی‌شان را ثابت کنند، اما عکس آن اتفاق افتاده است.

لندروم گفت یکی از محبوب‌ترین ویدئوها با عنوان «۲۰۰ دلیل برای اینکه زمین یک توپ چرخان نیست»، به نظر تاثیر زیادی داشته؛ چرا که مباحثی را مطرح می‌کند که برای طرز فکرهای مختلف گیرا است؛ از ﻟﯿﺘﺮاﻟﯿﺴﻢ‌های کتاب مقدس و نظریه‌پردازان توطئه تا کسانی که تمایلات علمی دارند.
 

به‌هرحال، مصاحبه‌شوندگان پس از گذشت مدتی متقاعد شده‌اند که زمین تخت است و شروع به پرسیدن سؤالاتی مانند این کردند: «منحنی کجاست؟» و «چرا افق همیشه در سطح چشم است؟» لندروم که نتایج پژوهش خود را در نشست سالانه انجمن پیشبرد علوم آمریکا در واشنگتن دی‌سی ارائه می‌داد، گفت فکر نمی‌کرد که یوتیوب آشکارا چنین اشتباهی کند اما گفت که اگر این وب‌سایت بخواهد به برطرف کردن این مسئله کمک کند، می‌تواند تغییراتی در الگوریتم‌های خود اعمال کند تا اطلاعاتی دقیق‌تر را نشان دهد. لندروم گفت:

اطلاعات مفید زیادی در یوتیوب وجود دارد اما در همین حال، اطلاعات غلط زیادی در این وب‌سایت بارگذاری شده است. الگوریتم‌های یوتیوب، کار را برای به مخمصه افتادن افرادی که مستعد تاثیرپذیری از اطلاعات غلط‌ هستند، آسان کرده است. باور داشتن به تخت بودن زمین لزوما مضر نیست، اما رابطه‌ی تنگاتنگی با بی‌اعتمادی نسبت به نهادها و مقامات دارد. ما می‌خواهیم مردم، مصرف‌کنندگانی باشند که توانایی انتقاد از اطلاعاتی که به آن‌ها داده می‌شود را داشته باشند؛ اما در این میان توازنی هم باید برقرار باشد.

لندروم از دانشمندان و دیگران صاحب‌نظران، درخواست کرد که برای مقابله با گسترش ویدئوهای تئوری توطئه، ویدئوهای خود را بسازند. او گفت:

ما نمی‌خواهیم که یوتیوب پر از ویدئوهایی باشد که مثلا بگویند این هم دلایلی برای اثبات تخت بودن زمین. ما به فیلم‌های دیگری هم نیاز داریم که بگویند این دلایل واقعی نیستند و روش‌هایی هم برای تحقیق پیش روی مخاطبان قرار دهند.

اما لندروم تصدیق کرد که برخی از زمین‌تخت‌گرایان، ممکن است به‌ گفته‌های دانشمندان توجهی نداشته باشند. او گفت هنگامی که نیل دگراس تایسون، اخترفیزیکدان توضیح داد که سطوحی با منحنی بزرگ همیشه برای موجودات کوچکی که روی آن می‌خزند، کوچک به نظر می‌رسد، پیام او از سوی زمین‌تخت‌گرایان، «نگاهی بالا به پایین» و «تحقیرآمیز» تلقی شد. لندروم ادامه داد:

همیشه درصد کمی هستند که هر آنچه دانشمندان بگویند را رد می‌کنند، ‌اما شاید گروهی هم باشند که چنین نباشند. تنها ابزار ما برای مبارزه با اطلاعات غلط، این است که سعی کنیم آن را با اطلاعات بهتر خنثی کنیم.

 گوگل و یوتیوب هنوز در این مورد اظهارنظری نکرده‌اند، اما یوتیوب اخیرا اعلام کرده بود که تغییراتی را روی قابلیت پیشنهاد‌های خود اعمال خواهد کرد تا ویدئوهای کمتری با محتواهای مضر و نادرست برای کاربران به نمایش درآید. درحالی‌که یوتیوب تعریف دقیقی از آنچه اطلاعات نادرست و مضر می‌داند ارائه نداده، اما در بیانیه‌ای که منتشر کرده، چند نمونه ذکر کرده که ادعاهای مربوط‌به تخت بودن زمین یا ادعاهایی درباره وقایع تاریخی مانند ۱۱ سپتامبر از آن جمله‌اند.